Nieruchomości – instrukcja obsługi zniesienia współwłasności.

Konieczność zniesienia współwłasności nieruchomości pojawia się najczęściej przy okazji podziału majątku po rozwodzie, podziału spadku lub jako sposób rozwiązania sąsiedzkiego konfliktu dotyczącego sposobu korzystania ze wspólnej nieruchomości.

Zniesienia  współwłasności domu czy też działki można dokonać w drodze umowy przed notariuszem (drożej, ale szybciej) lub przed sądem (dłużej, ale taniej). Umowny podział dokonywany przed notariuszem jest możliwy jedynie wtedy, gdy wszyscy współwłaściciele wyrażają zgodę co do sposobu zniesienia współwłasności.

Zgodnie z kodeksem cywilnym istnieją 3 sposoby zniesienia współwłasności nieruchomości:

1. Podział fizyczny nieruchomości.

Budynek wraz z działką dzieli się pionowo. Wówczas działka i budynek zostają „przecięte” jedną pionową linią w ten sposób, że powstają dwie samodzielne nieruchomości, z których każda staje się wyłączną własnością dotychczasowego współwłaściciela.

Jeśli warunki techniczne nie pozwalają na taki podział, wówczas budynek dzieli się w poziomie. W budynku wyodrębnia się samodzielne lokale, z których każdy staje się wyłączną własnością dotychczasowego współwłaściciela (z nową, odrębną księgą wieczystą) zaś działka nadal stanowi współwłasność.

Należy zatem wcześniej upewnić się, czy podział fizyczny jest w ogóle możliwy).

2. Przyznanie całej nieruchomości jednemu ze współwłaścicieli.

Dzieje się tak zwykle wtedy, gdy podział fizyczny nie jest możliwy lub gdy taka jest wola współwłaścicieli. Spłaty mogą być dokonywane w systemie ratalnym.

3. Sprzedaż nieruchomości wspólnej.

(Tzw. podział cywilny) – jeśli żaden w dwóch opisanych wyżej sposobów z różnych przyczyn nie wchodzi w grę – wówczas pozostaje sprzedaż nieruchomości wspólnej. Zysk ze sprzedaży dzieli się stosownie do posiadanych udziałów. Może to nastąpić zarówno podczas sądowego jak i umownego zniesienia współwłasności.

Postępowanie sądowe o zniesienie współwłasności nieruchomości toczy się przed sądem rejonowym, w okręgu którego się znajduje. Należy przedłożyć aktualny odpis z księgi wieczystej, adresy wszystkich współwłaścicieli i proponowany plan podziału.

Wniosek o zniesienie współwłasności to wydatek rzędu 1 000 zł. Jeśli zawiera zgodny projekt zniesienia współwłasności (tj. podpiszą go wszyscy współwłaściciele) – opłata sądowa wynosi 300 zł.

Należy pamiętać, że w każdym przypadku zniesienia współwłasności (czy sądowego czy też umownego) warto porozumieć się w podstawowych kwestiach. Z pewnością obniży to koszty i przyspieszy całe postępowanie.

Jeśli to nie jest możliwe, z uwagi na istniejący konflikt między współwłaścicielami, najlepiej skorzystać z pomocy adwokata, który dbając o interesy mocodawcy, wypracuje najkorzystniejsze stanowisko.